ขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่าย (จีน: 芹菜) เป็นพืชล้มลุก อยู่ในวงศ์ Apiaceae เป็นผักและสมุนไพรที่มีกลิ่นหอม นิยมใช้ในการปรุงอาหารที่ต้องการดับกลิ่นคาว หรือเพิ่มความหอมของน้ำซุป หรือนำไปผัดเพื่อดับคาวปลา ขึ้นฉ่ายมีลำต้นและใบหลากหลายตามพันธุ์ปลูกและสถานที่ปลูกซึ่งแบ่งกว้าง ๆ ได้ 3 กลุ่มคือ ขึ้นฉ่ายจีน ใช้กินใบและตกแต่งอาหาร, ขึ้นฉ่ายฝรั่ง ใช้กินก้านที่อวบน้ำ และขึ้นฉ่ายหัว ที่ใช้หัวในการปรุงอาหาร เมล็ดขึ้นฉ่ายยังใช้เป็นเครื่องเทศและมีการใช้สารสกัดในยาสมุนไพร

ขึ้นฉ่าย มีกี่ชนิด

ขึ้นฉ่ายสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ชนิดหลักๆ ตามลักษณะของลำต้นและใบ ได้แก่

ลักษณะขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่ายหรือผักตั้งโอ๋ เป็นพืชล้มลุก ลำต้นกลม สีเขียว สูงประมาณ 30-60 เซนติเมตร ใบประกอบแบบขนนกออกตรงข้ามกัน ใบย่อยเป็นรูปลิ่ม ขอบใบหยัก ดอกช่อสีขาว ออกเป็นช่อแบบซี่ร่ม (compound umbels) ผลมีขนาดเล็ก รูปกลมรี สีน้ำตาล

ประโยชน์ของขึ้นฉ่าย

ผักขึ้นฉ่ายมีสารอาหารมากมายหลายชนิด เช่น วิตามินเอ วิตามินเค วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 วิตามินซี แคลเซียม ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม โพแทสเซียม เป็นต้น สรรพคุณของขึ้นฉ่ายต่อสุขภาพมีดังนี้

• ช่วยบำรุงสายตา
• ช่วยขับปัสสาวะ
• ช่วยย่อยอาหาร
• ช่วยป้องกันโรคหวัด
• ช่วยควบคุมความดันโลหิต
• ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง

การเพาะปลูกและการดูแลรักษา

ขึ้นฉ่ายหรือตั้งโอ๋ เป็นพืชผักสวนครัวที่ปลูกง่าย ชอบดินร่วนปนทราย ระบายน้ำได้ดี ขึ้นฉ่ายสามารถปลูกได้ตลอดทั้งปี แต่การปลูกในช่วงฤดูหนาวจะทำให้ขึ้นฉ่ายมีรสชาติดียิ่งขึ้น

วิธีการปลูกขึ้นฉ่าย

1. เตรียมดินให้ร่วนซุย ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักลงไป
2. โรยเมล็ดขึ้นฉ่ายลงบนดิน กลบบาง ๆ
3. รดน้ำให้ชุ่ม
4. เมื่อต้นขึ้นฉ่ายมีใบจริง 2-3 ใบ ให้ทำการถอนแยกต้นไปปลูกในกระถางหรือแปลงปลูก

การดูแลรักษาต้นขึ้นฉ่าย

• รดน้ำให้ชุ่มสม่ำเสมอ
• ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเดือนละครั้ง
• หมั่นถอนวัชพืช
• ตัดแต่งใบแก่ทิ้ง

เมนูอาหารจากขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่นำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย เมนูขึ้นฉ่าย เช่น

• แกงจืดเต้าหู้หมูขึ้นฉ่าย
• ต้มยำกุ้งขึ้นฉ่าย
• ผัดพริกแกงขึ้นฉ่าย
• ยำวุ้นเส้นขึ้นฉ่าย
• น้ำซุปไก่ขึ้นฉ่าย

ข้อควรระวังในการรับประทานขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่ปลอดภัยต่อการรับประทาน แต่หากรับประทานมากเกินไปอาจทำให้เกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อได้ นอกจากนี้ ขึ้นฉ่ายยังมีสารแอนติไดยูเรติก (antidiuretic) ที่อาจทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำได้มากขึ้น จึงควรรับประทานในปริมาณที่พอเหมาะ

Tag: ขึ้นฉ่ายราคา , คื่นฉ่าย

เนื้อหาที่คุณอาจสนใจ : ผักสลัด

แหล่งอ้างอิง : https://th.wikipedia.org/wiki/ขึ้นฉ่าย